نگارش پایان نامه ، مقاله ، پروپوزال

بررسی محتوای فصل های پایان نامه – قسمت اول

بررسی محتوای فصل های پایان نامه – قسمت اول

 بانک دانلود پایان نامه

 بانک دانلود مقالات انگلیسی با ترجمه فارسی

 آموزش نگارش پایان نامه ، مقاله ، پروپوزال

در نگارش پایان نامه ، رساله و هر پروژه پژوهشی، علاوه بر تسلط نسبی بر نحوه نگارش متنی روان به فارسی، لازم است ملاحظاتی ویژه جهت نگارش را فرا گرفت تا بتوان به خوبی از عهده آن برآمد.بر اساس مقررات و دستورالعمل های مراکز دانشگاهی و پژوهشی مختلف، فصول و محتوای رساله و پایان نامه ها تا حدی متفاوت است .در این بخش یک قالب کلی برای این موضوع ارائه شده است.
در پی نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری،دانشجو ملزم به دفاع از پژوهش نامه خود می باشد. این بخش به منظور ارائه آگاهی های لازم از این دو مقوله به دانشجویان دوره های تحصیلات تکمیلی، نگاشته شده است.

الف)نگارش پایان نامه یا رساله
آخرین مرحله کار دانشجوی تحصیلات تکمیلی، تکمیل پژوهش نامه ای است که برای دوره کارشناسی ارشد اصطلاحا «پایان نامه» و برای دوره دکتری (Ph.D) «رساله » نامیده می شود.

عمدتا مراحل انجام و ارکان پایان نامه کارشناسی ارشد و رساله دکتری، مشابه است ولی دارای تفاوتهایی به شرح زیر نیز می باشند:

۱- در دوره کارشناسی ارشد، هدف از تدوین پایان نامه آن است که فارغ التحصیل این دوره با انجام پژوهش علی آشنا شود. حال آنکه از فردی که رساله دکتری (Ph.D) می نویسد انتظار می رود که در انجام پژوهش علمی تسلط کافی بیابد و بتواند پس از فراغت از تحصیل مستقلا در انجام پژوهش توانمند باشد.

۲-رساله دکتری از دامنه گسترده تر، ژرف نگری بیشتر، فرضیات قویتر و تحلیل عالمانه تری برخوردار است. فرض بر آن است که داوطلب دوره دکتری Ph.D به لحاظ کمی و کیفی آگاهی و تسلط بیشتری بر مفاهیم زمینه علمی مربوط دارد و با صرف وقت بیشتر در پژوهش خود به منظور تدوین رساله، کار ارزنده ای ارائه دهد.

۳- از نویسنده رساله دکتری انتظار می رود که حداقل یگ گام ملموس و منحصربفرد در زمینه علمی پژوهش خویش بردارد. بنابراین، خلاقیت و نوع آوری بیشتری در رساله مورد انتظار است.

قبل از نگارش رساله خود به نکات زیر توجه نمایید:

۱٫ پیوسته آرامش خود را حفظ کنید.
۲٫ اگر احساس بی نظمی می کنید، سعی کنید محیط کار خود را مرتب نمایید.
۳٫ از اینکه ممکن است کار شما درست نباشد، ترس بخود راه ندهید.
۴٫ فرض کنید که نامطلوب ترین رساله را ارائه می دهید.
۵٫ به خاطر داشته باشید که مادام که نگران کیفیت کارتان باشید، رساله شما کار جالبی نخواهد شد.
۶٫ از منتطق پیروی کنید.
۷٫ از افرادی که در رشته خودتان خیلی فعال هستند، رهنمود بگیرید.
۸٫ از کار افرادی که در رشته شما خوب کار نمی کنند، تقلید نکنید.
۹٫ رساله خود را به صورت single space بنویسید.
۱۰٫ برای فصول مختلف رساله خود، پوشه هایی تهیه نمایید و هر فصل را در یک پوشه جداگانه بگذارید.
۱۱٫ هنگامی که احساس خستگی مفرط می کنید، کار را متوقف کنید.
۱۲٫ کار خود را با نگارش آن بخش که بیشتر درباره آن می دانید، آغاز کنید.
۱۳٫ پروپوزال خود را بر اساس نظمی سیستماتیک تدوین نمایید.
۱۴٫ نام ها و جاهای واقعی در پیش نویس های اولیه رساله وارد کنید.
۱۵٫ هر یک از پیش نویس ها را روی کاغذ کاغذ رنگی متفاوتی بنویسید.
۱۶٫ جداول و نمودارهای اولیه را به صورت دست نویس آماده سازید.
۱۷٫ مطالب را به صورت ساده و به دور از هر گونه پیچیدگی و ابهام بنویسید.
۱۸٫ سایر رساله های مربوط را، قبل از آغاز به نوشتن رساله خویش مرور کنید.
۱۹٫ جداول را در متن رساله معرفی نموده و ارائه دهید و پس از ارائه هر جدول، مطالبی درباره آن بنویسید.
۲۰٫ هرجا که لازم شد کلمات مشابه و موازی بکار برید.
۲۱٫ تدوین فهرست مندرجات به شما کمک می کند تا مطالب را به صورت صحیح و مناسب ارائه دهید.
۲۲٫ نتایج و نقطه نظرات واقعی خود را ارائه دهید.
۲۳٫ پیشنهاد برای پژوهش های آتی خود را به صورت منتطقی و معقول با پژوهش خویش ارائه دهید.
۲۴٫ فصل اول رساله باید در آخر کار مورد بازبینی قرار گیرد و اصلاحاتی در نوشته ها صورت پذیرد.
۲۵٫ فراموش نکنید که نگارش پایان نامه یا رساله برای شما پدیده ای نو محسوب می شود و در حکم پروژه ای است بزرگ که باید به تنهایی به انجام رسانید، گرچه اعضای کمیته رساله یا پایان نامه شما را یاری خواهد نمود.
۲۶٫ توجه داشته باشید پس از به تصویب رسانده پیشنهاد پژوهش خود، نمیتوانید به راحتی و پیوسته آن را تغییر دهید.
بنابراین از آنجا که هنگام تدوین پیشنهاد پژوهش وقت کافی صرف کرده اید و اگاهانه هدف و راه تدوین پژوهش خویش را مشخص کرده اید، لازم است در برخورد با هر مشکل از میدان به در نروید و تلاش کنید تا مشکلات حل شود و کار را ادامه دهید.
۲۷٫ در این مرحله از تحصیل، باید بیش از پیش احساس استقلال نمایید و قبول مسئولیت کنید و کمتر به استاد راهنمای خود وابسته شوید.
۲۸٫ با استاد راهنای خود در تماس باشید و پیوسته گزارش روند کار خویش را ارائه دهید و اصلاحات پیشنهادی او را لحاظ نمایید.
۲۹٫ پس از کسب نقطه نظرهای اصلاحی و رهنمودهای استاد راهنما، محتوای آن فصل یا فصول را در اختیار اساتید مشاور قرار دهید و از نقطه نظرهای آنها آگاه شوید.
۳۰٫ فراموش نکنید که مسئولیت نهایی با استاد راهنماست و هر گونه پیشنهاد یا نقطه نظری از جانب هر کدام از اعضای کمیته رساله، باید مورد تایید استاد راهنما قرار گیرد.

ممکن است گاهی اوقات، مقررات و دستورالعمل های گروه، دانشکده و تحصیلات تکمیلی دانشگاه بیش از حد بوروکراتیک بوده و غیرقابل تحمل باشد. در چنین حالتی، لازم است به نکات زیر توجه نمایید:

۱٫ سعی کنید هرچه زودتر از مقررات و دستورالعمل های مربوط به تدوین پایان نامه یا رساله آگاهی یابید و راهنمای مربوط را مطالعه نمایید تا اطمینان یابید که راهی درست و منطبق با آن مقررات و دستورالعمل ها، انتخاب نموده اید .
۲٫ یک جدول زمانی یا تقویمی برای خود تهیه نمایید تا موعد انجام هر مرحله کار را به درستی به خاطر داشته باشید و وضعی پیش نیاید که زمان تعیین شده بگذرد و از انجام کاری غافل مانده باشید.
۳٫ تمامی سوابق کار را به خوبی نگهدارید.
۴٫ چنانچه روی عناوین مربوط به انسان کار می کنید، دقت کنید که دستورالعمل ها و ملاحظات اخلاقی را رعایت نمایید.
۵٫ دقت نمایید که ملاحظات مربوط به شیوه نگارش، فونت مورد استفاده، رعایت فاصله ها و حاشیه ها و نحوه استقرار جداول و نمودارها به درستی انجام پذیرد.

ب)محتوای هر یک از فصول پایان نامه و رساله

صفحات آغازین

 

فصل اول معرفی پژوهش

فصل دوم ادبیات پژوهش

فصل سوم مراحل انجام پژوهش

فصل چهارم یافته های پژوهش

فصل پنجم تحلیل یافته ها،

بحث و نتیجه گیری

 

فصل ششم خلاصه پژوهش

منابع و مآخذ
پیوست ها


در هر پایان نامه و رساله گزارش نهایی واجزا و محتوای آن تابع دستورالعملی خواهد بود که دانشگاه یا موسسه مربوط آن را به پژوهشگر ابلاغ می نماید. با این حال یک سری اصول کلی در این میان وجود دارد که رعایت آن بسیار راه گشا خواهد بود. شروع گزارش با مفاد روی جلد خواهد بود که در آن معمولا آرم دانشگاه ، نام دانشکده ، اسامی اساتید راهنما، مشاور و پژوهشگر درج می شود . اولین صفحه بعد از جلد، صفحه عنوان است. این صفحه دقیقا از محتوای جلد تبعیت می نماید . صفحه بعدی بسم ال… است. صفحاتی دیگر معمولا در این بخش مطرح می شود، از قبیل سپاسگزاری، تقدیم و …

پ) چکیده
بعد از تکمیل فهرست مطالب، فهرست جداول و نمودار، نوبت به تدوین چکیده می رسد. چکیده اولین بخش از یک کار پژوهشی است که مورد استفاده سایر پژوهشگران قرار می گیرد. با توجه به این که در وب سایت ها و بانک های اطلاعاتی، تنها مطالب چکیده مورد استفاده قرار می گیرد، باید در تهیه آن بسیار دقت شود.

۱) ویژگی های یک چکیده خوب:
چکیده زمانی خوب تدوین شده است که کاملا یکدست، مربوط و دقیق باشد.
مسایل مقدماتی یا زمینه، اهداف، مواد و روش ها، یافته ها، نتایج و توصیه ها به طور منطقی تدوین شده باشند.
پیوندهای منطقی بین قسمت های مختلف آن وجود داشته باشد.
اطلاعات اضافه تر از متن اصلی نداشته، بلکه خلاصه ای از نوشته اصلی و منحصراً بازتابی از اطلاعات نوشته اصلی باشد.
قابل فهم باشد.
بیشتر با افعال گذشته یا مجهول نگاشته شده باشد.
۲) گام های لازم برای نگارش چکیده مطلوب
چکیده در حقیقت یک پایان نامه یا رساله مختصر است. لازم است ابتدا گزارش پژوهش خاتمه یابد و سپس برای نگارش چکیده اقدام شود. برخی از پژوهشگران تصویر می نمایند که با حذف بخش های اضافه از پژوهش اصلی، می توانند به چکیده پژوهش خود دست یابند. در حالی که این عمل بسیار دشوار خواهد بود. چکیده باید به صورت مستقل و از ابتدا به نگارش درآمده و در حذف مطالب اضافه، باید نهایت استفاده را نمود. نکاتی که در این کار باید رعایت شود، به شرح زیر است:

از زمان گذشته افعال یا فعل مجهول در چکیده استفاده کنید.

جملات را به صورت کوتاه بنویسید.

جملات را به طور کامل بنویسید.

به زبان ساده و قابل فهم بنویسید.

به جای نام های محلی، از اسم های علمی استفاده کنید.

با همان زبان وتأکیدی که در متن اصلی مطالب ارایه شده است، چکیده را تدوین کنید.

توانمندی خود را در خلاصه کرئن مطالب نشان دهید و از کپی کردن عینی جملات پژوهش اصلی خودداری نمایید.

از علائم اختصاری استاندارد استفاده نمایید.

دقیق باشید و از نگاشتن نکات مبهم خودداری نمایید.

ساختار نوشته خود را تنظیم نموده و نقاط ضعف آن را برطرف سازید.

از ارایه اطلاعات غیرضروری خودداری نمایید.

اشتباهات نگارشی را رفع نموده و علایم نگارشی را اصلاح کنید.

نسخه نهایی گزارش خود را قبل از ارایه، حتما یکبار دیگر مطالعه نمایید.

 

ت) محتوای هر یک از فصول پایان نامه و رساله

با وجود آن که محتوای پایان نامه و رساله قدری با هم تفاوت دارند، ولی شباهت های آنها کم نیست. بر این اساس در این بخش، تلاش می شود، ساختار کلی فصول و محتوای آن تشریح شود.

۱٫محتوای فصل اول پایان نامه:

بعد از چکیده، فصول اصلی شروع می شوند که صفحه اول آن با شماره گذاری ۱ خواهد بود، ولی بر روی آن نوشته نمی شود. این فصل به معرفی پژوهش می پردازد. حداقل محورهایی که لازم است مطرح شود به شرح زیر است:

مقدمه (حدود یک پاراگراف)
بیان مساله پژوهش
اهمیت انجام پژوهش و وجه تمایزپژوهش با سایر پژوهش ها (توجیه لزوم انجام پژوهش)
اهداف پژوهش (آرمانی، اصلی و ویژه)
فرضیه ها یا سوالات پژوهش
دامنه پژوهش
امکانات و محدودیت های پژوهش
تعریف نظری و عملیاتی مفاهیم و متغیرها
بخش هایی از اطلاعاتی را که در فرم پیشنهاد پژوهش وجود دارد، مطابق با محورهای فوق بوده و مناسب برای فصل اول است، انتخاب و در جای خود درج کنید. فراموش نکنید که برخلاف پیشنهاد پژوهش که زمان افعال آینده اند، هنگام تدوین پایان نامه و رساله، زمان ها باید به صورت گذشته بیان شوند. در صورتی که در مرحله پیشنهاد پژوهش، محتوا، بخوبی تدوین شده باشد، معمولا در نگارش فصول اولیه مشکل جدی وجود نخواهد داشت. فقط مطالب جدیدی را که پس از تصویب پیشنهاد پژوهش یافته اید، باید به این بخش اضافه شود. نحوه تنظیم مطالب در پایان نامه و رساله بسیار حائز اهمیت است. گاهی ملاحظه می شود که پژوهشگر مطالب مختلف را بدون تناسب و دلیل در کنار هم قرار می دهد. به عبارت دیگر، توالی منطقی مطالب رعایت نمی شود. بر این اساس، لازم است در سازماندهی مطالب و تیترهای اصلی و فرعی و پیکره اصلی متن دقت به عمل آید. کدگذاری عددی مطالب و استفاده از حروف الفبا دو شیوه غالب در مطرح ساختن مطالب گزارشات است. به عنوان مثال، در شیوه کدگذاری عددی، کد اصلی با شماره فصل شروع شده، تیترهای اصلی دارای شماره های بعدی بوده و به همبن ترتیب، می تواند زیر تیترهای فرعی شکل بگیرد.

list

نمودار نمونه ای از شیوه ی کدگذاری تیترها در پایان نامه و رساله

۲٫محتوای فصل دوم پایان نامه

برای فصل دوم، با عنوان «سابقه تاریخی/ مبانی نظری/ ادبیات پژوهش» نیاز به صرف وقت زیاد و کار بیشتری دارید. آنچه که قبلا برای پیشنهاد پژوهش خود تهیه نموده اید، پایه کار است، ولی باید در حد گسترده ای توسعه یابد.

در برخی از پژوهش ها و به ویژه پایان نامه ها و رساله ها، فصل دوم می تواند هر دو بخش سابقه تاریخی و مبانی نظری با عناوین جداگانه درج شود. گاه ممکن است بنا به ضرورت و یا عدم دسترسی به منابع مربوط، یکی از این بخش ها را حذف نمایید. اما بخش سوم، یعنی ارایه مرور بر پژوهش های مربوط، در تمام پایان نامه ها، رساله ها و پروژه های پژوهشی الزامی است.

در بخش سابقه تاریخی، باید در مورد گذشته دور و نزدیک پدیده عنوان یا پدیده های موجود در عنوان تا قبل از زمان پژوهش خویش و براساس دوره های زمانی (از گذشته تا به حال) به ارایه سابقه امر بپردازد. بی تردید، می دانید که ارایه مطالب باید همراه با استناد باشد تا مشخص گردد که این مطالب را از کجا گرفته اید.

در بخش چارچوب نظری، به منظور روشنگری مفاهیم نظری و هویت مفاهیم، با برشمردن ویژگی ها و ابعاد آن، اقدام به ارایه این بخش می نمایید. بدین نحو که مفاهیم اصلی و بنیادی مربوط به پژوهش خود را مشخص نموده و با بهره گیری از آثار و نوشته های اندیشمندان و نویسندگان مختلف و حتما با استناد و با رعایت نظمی معقول، به توصیف و تشریح این مفاهیم در چارچوبی علمی می پردازید.

توجه داشته باشید که چارچوب نظری به طوری که از نام آن پیداست، با مفاهیمی که به نوعی با هم ارتباط مشترک دارند، اطلاق می شود.

فصل دوم با موضوع “مرور پژوهش های مربوط در داخل و خارج از کشور” خاتمه می یابد. دراین قسمت باید براساس اصولی که در بخش اول کتاب تشریح شد، مرور پژوهش ها را به انجام رسانید و به تفکیک درج نمایید. ابتدا پژوهش های داخل کشور و در ادامه پژوهش های خارج کشور را مطرح نمایید. دقت نمایید که مطالب براساس تاریخ انتشار و از جدید به قدیم تنظیم شوند. به عبارت دیگر، اولین پژوهش مطرح شده در هر دو قسمت داخل و خارج کشور، جدیدترین پژوهش خواهد بود.

به طور خلاصه فصل دوم با عنوان پیشینه یا ادبیات پژوهش شامل موارد زیر خواهد بود:

مقدمه (حدود یک پاراگراف)
بررسی متون، نظریه ها و تاریخچه
بررسی پژوهش های انجام شده در ایران
بررسی پژوهش های انجام شده در سایر کشورهای جهان

۳٫ محتوای فصل سوم پایان نامه

فصل سوم را با عنوان «مراحل انجام پژوهش» با مقدمه ای شروع و با تشریح روش پژوهش ادامه می دهید و سپس به ترتیبعناوین فرعی زیر را با محتوای مربوط ارایه می دهید.جامعه پژوهش، نمونه پژوهش، نوع پژوهش، ابزار اندازه گیری پژوهش، متغیرها، شیوه های معتبرسازی ابزار پژوهش (روایی و پایایی)، شیوه گردآوری داده ها، روش تحلیل یافته های پژوهش و ملاحظات اخلاقی اهم عناوینی است که باید به آنها بپردازید.

به طوری که ملاحظه می کنید، فصل سوم، فصلی کوتاه و درعین حالبسیار مهم است، زیرا روند واقعی پژوهش و ابعاد و راهکارهای آن را نشان می دهد. بنابراین، انتظار دارد که بادقت و وسواس لازم و براساس آنچه که در فصول قبل به آن اشاره شد، به تدوین این فصل بپردازید. پایه اصلی نگارش این فصل، متن پیشنهاد پژوهش شما را تشکیل می دهد و لازم است که به نحو شایسته ای به توسعه و تکمیل آن و تبدیل آن به فصل سوم اهتمام ورزید. با توجه به این که این قسمت عمدتا از پیشنهاد طرح و پژوهش گرفته می شود، مجددا تاکید می گردد که زمان ها باید به صورت گذشته مطرح شوند.

به طور خلاصه فصل سوم با عنوان روش پژوهش شامل موارد زیر است:

مقدمه (حداکثر یک پاراگراف)
جامعه پژوهش
نمونه پژوهش (حجم نمونه، روش اندازه گیری، معیارهای اتخاب نمونه)
نوع پژوهش
ابزار پژوهش
تعیین روایی و پایایی ابزار پژوهش
ابزار و روش گردآوری داده ها
مکان و زمان انجام پژوهش
روش تحلیل داده ها
ملاحظات اخلاقی

۴٫ محتوای فصل چهارم پایان نامه

در فصل مربوط به پیشنهاد پژوهش در این کتاب، خاطرنشان گردید که براساس نوع پژوهش و همچنین متغیرهای موجود در عنوان، تعداد فصول چهارم تا ماقبل آخر یک رساله تعیین می شود. به عنوان مثال، برای پژوهش های توصیفی، فصل چهارم می تواند تحت عنوان «یافته های پژوهش» تدوین شود. ولی اگر پژوهش به صورت توصیفی_تطبیقی بود، فصل چهارم می تواند با عنوان «مطالعه تطبیقی» و فصل پنجم با عنوان «یافته های پژوهش» ارایه شود. اما در یک پژوهش تاریخی، تعداد فصول می تواند به نسبت متغیرها و پارامترهای اصلی پژوهش، افزایش یابد. ارایه یک مثال در این مورد ضروری به نظر می رسد. اگر عنوان رساله موضوع زیر باشد:

توسعه آموزش عالی در ایران، ۱۹۷۹ ۱۹۶۷: درآمدهای نفتی و نفوذ آمریکا

دراین صورت فصول رساله به شرح زیر خواهد بود:

فصل اول_ معرفی پژوهشی

فصل دوم_ سابقه تاریخی، چارچوب نظری، مرور بر پژوهش های مربوط

فصل سوم_ ارکان و مراحل پژوهشی

فصل چهارم_ توسعه آموزش عالی

فصل پنجم_ درآمدهای نفتی

فصل ششم_ توسعه آموزش عالی و درآمدهای نفتی

فصل هفتم_ توسعه آموزش عالی و نفوذ آمریکا

فصل هشتم_ توسعه آموزش عالی، درآمدهای نفتی و نفوذ آمریکا

فصل نهم_ تحلیل یافته ها، بحث و نتیجه گیری

فصل دهم_ خلاصه پژوهش

به طور خلاصه، فصل چهارم، با عنوان یافته های پژوهش شامل موارد زیر است:

مقدمه (توضیح داده شود که در این قسمت چند جدول و نمودار ارایه شده است)
جداول و نمودارها (هر جدول یا نمودار در متن باید توضیح داده شود)
این فصل باید اهداف، فرضیه، سئوالات پژوهش را پوشش دهد.

۵٫ محتوای فصل پنجم پایان نامه:

فصل ماقبل آخر، حسب آنچه که در این فصل کتاب شرح داده شد، می تواند با عنوان «تحلیل یافته ها، بحث و نتیجه گیری و ارایه الگو» باشد. در این صورت، این فصل دارای سه بخش مجزا می باشد. توجه داشته باشید که در این فصل استنادی درکار نیست. آنچه ارایه می دهید، صرفا برگرفته از یافته های شما طی این پژوهش است. به طور اجمال،فصل پنجم با هدف بحث و نتیجه گیری تدوین می شود. این قسمت در برگیرنده محورهای زیر خواهد بود که در ادامه بیشتر شرح داده خواهد شد:

مقدمه
تحلیل یافته های پژوهش (در ارتباط با اهداف، فرضیه ها، سئوالات پژوهش)
بحث و تفسیر نتایج
استفاده از پژوهش های دیگران برای رد یا حمایت نتایج بدست آمده
تاکید بر جنبه های تازه و مهم پژوهش
پیشنهادات پژوهشگر در ارتباط با نتایج حاصل از پژوهش
پیشنهادات پژوهشگر برای پژوهش های بعدی


 

.

.

مطالب مرتبط:
دانلود پایان نامه و پروژه
آموزش گام به گام نگارش پایان نامه کارشناسی ارشد
دانلود قالب آماده ورد برای نگارش پایان نامه ( نمونه پایان نامه )
دانلود مقاله انگلیسی با ترجمه فارسی
بانک موضوعات پایان نامه
نحوه ایجاد فهرست خودکار برای پایان نامه در word
نحوه شماره گذاری صفحات ورد از صفحه دلخواه
آموزش نگارش پایان نامه ، مقاله ، پروپوزال
روش ثبت پایان نامه در سایت ایران داک
روش جستجو پایان نامه و مقاله در سایت ایران داک
نحوه استعلام موضوع پایان نامه از ایرانداک و گزارش پیشینه پژوهش
راه حلی برای تکراری نبودن موضوع پایان نامه
دانلود رایگان پایان نامه کارشناسی ارشد
آموزش تایپ پایان نامه در نرم افزار ورد (۱)
دانلود رایگان نمونه پاورپوینت آماده برای دفاع کارشناسی ارشد
آموزش نگارش پروپوزال
دانلود رایگان پروپوزال
راهنمای دفاع از پایان نامه

 

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا