تفاوت الزویر با ساینس دایرکت Elsevier & Science Direct

نام‌های ساینس دایرکت و الزویر برای بسیاری از دانشجویان نامی آشنا است. به‌طور تقریبی می‌توان گفت که بر بیش از نیمی از مقاله‌های علمی که یک دانشجو یا پژوهش‌گر در زمان اشتغال به امر پژوهش مطالعه می‌کند، نام و لوگوی الزویر و اغلب به‌طور هم‌زمان نام ساینس‌دایرکت نیز نقش بسته است. امّا به‌راستی تفاوت میان واژه‌هایی مانند «ساینس دایرکت»، «الزویر»، «اسکوپوس» و حتی عناوین ژورنال‌هایی که در بالای مقالات دیده می‌شود چیست؟ برای این‌که بتوانیم پاسخ این پرسش را به‌صورت دقیق بیابیم، سری زدیم به سایت اصلی الزیویر.

۱) الزویر (Elsevier) چیست؟
تعریف رسمی که الزیویر از شرکت خود ارائه داده است بدین شرح می‌باشد:

«الزیویر یکی از ارائه‌دهندگان پیشروی راهکارهای اطلاعاتی است که سعی در افزایش عملکرد متخصصان حوزه‌های مختلف علمی، پزشکی و فناوری دارد؛ و تسهیلاتی را فراهم می‌آورد تا متخصصان ذیل بتوانند تصمیمات بهتری را اتخاذ کنند، مراقبت‌های بهتری را از بیماران به‌عمل آورند و گاهی حتی اکتشافات پیش‌گامانه‌ای را ایجاد کنند که این پیشرفت‌ها بتواند مرزهای دانش را جابه‌جا کند و موجبات پیشرفت بشر را فراهم آورد. الزیویر راهکارهای دیجیتال مبتنی بر وب را ارائه می‌دهد، که از میان‎‌‍ آن‌ها می‌توان به تعدادی از نام‌های معروف مانند «SicenceDirect»، «Scopus»، و «ClinicalKey» و «Elsevier Research Intelligence» اشاره کرد. این شرکت حدود ۲،۲۰۰ ژورنال، شامل عناوینی هم‌چون «The Lacent» و «Cell»، و بیش از ۲۵،۰۰۰ عنوان کتاب را منتشر می‌سازد. شرکت الزیویر یکی از توابع گروه شرکت‌های «Reed Elsivier Group PLC» است که یکی از شرکت‌های پیشگام جهان در ارائه‌ی راهکارهای اطلاعاتی حرفه‌ای در بخش‌های علوم، پزشکی، حقوق، ریسک و کسب‌وکار است…»
شرکت الزیویر کنونی که یکی از ناشران مدرن محسوب می‌شود، در سال ۱۸۸۰ تاسیس شده است. اما ریشه‌های این شرکت را می‌توان در یک انتشارات کوچک هلندی به نام «Elzevir» جست. الزیویر نام خود را از شرکت اصلی که «سرای الزویر» نام داشت، به ارث برده است. سرای الزویر انتشارات کوچکی بود که در سال ۱۵۸۰ توسط خاندان «Elzevir» که خانواده‌ای هلندی بود، تاسیس شد.

در کارنامه‌ی انتشارات الزویر کتب و مقالات منتشر شده‌ی بسیار درخشانی به‌چشم می‌خورد، که نشان‌دهنده‌ی کمک شایان این شرکت به توسعه‌ی علم است. از این میان می‌توان به مواردی هم‌چون انتشار اولین و آخرین مقاله علمی گالیله در سال ۱۶۸۳ توسط الزویر، انتشار مقالات استفان هاوکینگ (فیزیک‌دان مشهور در عصر حاضر)، انتشار کتاب‌های ژول‌ورن و بسیاری از دانشمندانی که در دو عصر حاضر موفق به دریافت جوایز نوبل شده‌اند، اشاره کرد.

مقاله گالیله چاپ شده توسط Elsevier

تصویر لوگوی کنونی انتشارات Elsevier که در گوشه‌ی بالا- سمت چپ تمامی انتشارات این شرکت به‌چشم می‌خورد را «آیزاک الزویر» فرزند «لوئیز الزویر»، موسس سرای الزویر، در سال ۱۶۲۰ طراحی کرد و در تمامی مستندات این شرکت آن را درج نمود. بر سر معنا و مفهوم دقیق این لوگو توافق جامعی وجود ندارد. این تصویر درخت نارونی را نشان می‌دهد که درخت تاکی بر دور آن پیچیده است و عبارت لاتین «Non Solus» که به معنی «عدم تنها بودن» است از آن آویزان است. هرچند اکثر دانشمندان اتفاق نظر دارند که درخت نارون نشان‌دهنده‌ی درخت دانش است، اما معنی تاکی که دور آن پیچیده است، چندان واضح نیست.

تاریخ‌شناس معاصر، «لوسی شولتر» معتقد است که مردی که در زیر درخت ایستاده است نشان‌دهنده‌ی یک فیلسوف یا یک دانشمند فرزانه است که از میوه‌ی درخت که سخنان الهام‌بخش و پربار دیگر دانشمندان است، بهره می‌گیرد. در این دیگاه رابطه‌ی میان درخت نارون و تاک، ثمره دادن و تولید میوه است و درنتیجه دربردارنده‌ی یک پند اخلاقی است. همان‌طور که «اراسموس» به استعاره‌ی درخت و تاک اشاره دارد:

«همچو تاک که باوجود قرار گرفتن در جایگاه شاخص‌ترین درختان، نیازمند حمایت عصا یا ستون‌های چوبی یا درختان دیگری که هیچ‌یک دارای میوه نیستند می‌باشد، علما و قدرتمندان نیز نیازمند کمک انسان‌های ضعیف‌تر هستند.»
در این نگاه، لوگوی الزویر نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ی نمادین محقق و ناشر است. افزودن پیام «تنها نبودن» این پیام را تقویت می‌کند که همچنان که وجود درخت نارون برای حمایت از محققان و دانشمندان الزامی است، وجود دانشمندان نیز قطعاً برای ثمره دادن ضرورت دارد. این نماد نشان‌دهنده‌ی رابطه‌ی میان الزویر و نویسندگان است، به‌طوری که آن‌ها به‌طور مجزا هیچ‌یک به‌تنهایی نه مستقل از دیگری است و نه وابسته به‌ طرف دیگر، بلکه هر دو به یکدیگر وابستگی متقابل دارند.

درخت نارون و تاک پیچیده گرداگرد آن در لوگوی انتشارات Elsevier

۲) معرفی ساینس‌دایرکت (ScienceDirect)
همان‌طور که احتمالاً تا به‌حال متوجه شده‌اید، ساینس دایرکت یکی از محصولات انتشارات Elsevier است. ساینس دایرکت یکی از ۷۹ نوع محصول آنلاینی است که شرکت الزیویر در اختیار پژوهشگران، دانشجویان، اساتید، و کلیه‌ی علاقه‌مندان به علم و دانش قرار می‌دهد. تصویر زیر از بخش معرفی پایگاه‌های علمی قابل استفاده توسط صنایع مختلف که در سایت رسمی الزیویر منتشر شده است، استخراج گردیده است. در این تصویر می‌توان نام ساینس دایرکت و اسکوپوس را در کنار دیگر عناوین مرتبط با صنایع مختلف، مشاهده کرد.

برخی از محصولات ارائه شده توسط انتشارات Elsevier

به‌طور خلاصه می‌توان گفت که ساینس دایرکت یکی از پایگاه‌های علمی است که بیش از ۲۵۰۰ عدد ژورنال، ۱۲،۶۰۰،۰۰۰ عنوان مقاله تمام متن، و تعداد تقریبی ۲۰،۰۰۰ جلد کتاب را برای دانلود و دسترسی آنلاین در اختیار کاربران قرار می‌دهد. بخش اعظمی از ژورنال‌های موردانتشار در این دیتابیس، توسط موسسه علمی «تامپسون رویترز» نمایه‌گذاری می‌شود؛ بنابراین اغلب مقالاتی که از این پایگاه دانلود شده، مورد استفاده قرار می‌گیرد، جزو مقالات آی اس آی محسوب می‌شود.

مطالب مرتبط:

یافتن مجلات ISI : ژورنال فایندر

آموزش ارسال مقاله برای مجلات بین المللی ISI

آموزش استفاده از پایگاه علمی پژوهشی Scopus

آموزش نگارش پایان نامه ، مقاله ، پروپوزال

پایگاه های اطلاعاتی علمی و مجلات