روش تحقیق در پایان نامه
روش تحقیق در پایان نامه
آموزش نگارش پایان نامه ، مقاله ، پروپوزال
روش تحقیق عبارت از بکارگیری راه و روش خاصی است که اطلاعات مناسبتر و بیشتر را درباره موضوع مورد مطالعه فراهم نموده و عوامل و علل مرتبط بدان را مشخص نماید.
انواع روش تحقیق
در علوم مختلف از روشهای مخصوص و متفاوت برای مطالعه و بررسی استفاده میشود تا شناخت موضوع تحت بررسی را ممکن گرداند درعلوم انسانی نیز روشهای تحقیق بصورتهای گوناگون تقسیمبندی شدهاند که رایجترین آنها به قرار زیر است (لازم به توضیح است که تعیینکننده نوع روش تحقیق مربوط به ماهیت سؤال مورد بررسی و نوع اطلاعاتی است که برای شناخت موضوع، جمعآوری میشود.
روش تاریخی Historical Method
روش توصیفیDescriptive Method
روش تجربی Experimental Method
در زیر به توضیح مختصر هر یک از این روشها میپردازیم:
تحقیق تاریخی
تحقیق تاریخی فعالیتی است برای شناخت واقعیتهای گذشته و یکی از دشوارترین انواع پژوهش است این تحقیق وقایع مربوط به گذشته را مورد تعبیر و تفسیر و ارزیابی قرار میدهد. در این روش هدف این است که وقایع گذشته دقیق و درست شناسایی شوند تا وضع موجود بهتر درک گردد در روشهای دیگر مانند توصیفی یا تجربی محقق میتواند نمونه مورد مطالعه را با میل خود انتخاب نماید،اما در تحقیق تاریخی مجبور است فقط اطلاعات و اسنادی را که از گذشته باقی ماندهاند مورد بررسی قرار داد.
تحقیق تجربی
تحقیق تجربی یا آزمایشی یکی از دقیقترین و کارآمدترین روشهای تحقیق است که برای آزمون فرضیهها مورد استفاده قرار میگیرد هدف این تحقیق بررسی تأثیر محرکها، روشها و یا شرایط خاص محیطی بر روی یک گروه آزمودنی میباشد. از خصوصیات روش تجربی این است که ضمن دستکاری یا مداخله در متغیرها (Manipulation or Intervention ) و کنترل شرایط(control) نتایج بدست آمده را در مورد گروهی که با انتساب(Randomization ) تصادفی انتخاب شدهاند، مورد مشاهده قرار میدهد.
در این تحقیق، پژوهشگران به منظور کشف روابط علت و معلولی یک یا چند گروه را به عنوان گروه تجربی تحت شرایط خاص (متغیر مستقل) قرار میدهند و نتایج را (متغیر وابسته) با گروه و یا گروههای گواه که تحت چنان شرایطی نمودهاند، مقایسه میکنند.
تحقیق توصیفی
مطالعات توصیفی برعکس تحقیقات تاریخی در مورد زمان حال به بررسی میپردازد. این نوع تحقیق به توصیف و تفسیر شرایط و روابط موجود میپردازد این گونه تحقیق وضعیت کنونی پدیده یا موضوعی را مورد مطالعه قرار میدهد.
کاربرد روش تحقیق در آموزش انجام پایان نامه
به کار گیری روش علمی در تحقیق، تنها راه دستیابی به دستاوردهای قابل قبول و علمی است. لذا برای انجام یک پایان نامه معتبر به روش شناسی نیاز است. روش شناسی، پایان نامه را منظم، منطقی و اصولی کرده و جستجوی علمی را نیز راهبردی میکند.
روش های تحقیق در پایان نامه بر اساس معیار های گوناگون قابل طبقه بندی شدن هستند. بر اساس ماهیت و ویژگی های کلی که انواع تحقیق دارند میتوان آنها را به سه دسته کلی تقسیم کرد:
۱ – کمی
۲- کیفی
۳- ترکیبی ( کیفی و کمی)
پژوهش های کمی و انواع آن در پایان نامه ارشد
پژوهش های کمی از داده های عددی استفاده میکنند و انواعی دارند:
الف) پژوهش ارزیابانه
ب) پژوهش اقدام پژوهی
ج) پژوهش مقطعی
د) پژوهش تحلیل محتوایی
ه ) پژوهش همبستگی
پژوهش های کیفی و انواع آن در پایان نامه ارشد
پژوهش های کیفی به پژوهش هایی گفته میشود که یافته های آن از طریق داده های ریاضی و آماری حاصل نشده باشد و با معانی، تعریف ها، نمادها و توصیف ها سرو کار دارد. پژوهش کیفی انواع مختلفی دارد:
الف ) پژوهش تاریخی
ب) تحلیل گفتگو
ج ) تحلیل گفتمان
د) تحلیل ژانر
ه) پژوهش های روایتی
ز) پژوهش های قوم شناسی
ی) پژوهش پدیدار شناسی
پژوهش های ترکیبی در پایان نامه ارشد
پژوهش ترکیبی، مجموعه اقداماتی برای جمع آوری، تحلیل و ترکیب اطلاعات کمی و کیفی در یک واحد مطالعه به منظور شناخت مساله تحقیق است. این تحقیقات با بکارگیری روش ها و ابزار های تحقیق کمی و کیفی میتواند تصویری پیچیده تر از یک پدیده ارائه دهد. به بیان دیگر از این طریق ما قادر هستیم با جمع آوری و ترکیب انواع متفاوت اطلاعات درباره یک پدیده معین پژوهش خود را غنا ببخشیم.
روش تحقیق در پایان نامه ارشد
یکی از دلایل کاربرد اندک دستاوردهای پایان نامه ها در عمل، خطاهایی است که دانشجویان درباره مفهوم روش تحقیق و مرزبندی آن با دیگر اصطلاح ها به آن دچار می شوند. این خطاها را میتوان به شرح زیر دسته بندی کرد.
۱ – مترادف دانستن مفهوم روش تحقیق و روش شناسی تحقیق
۲ – یکسان پنداشتن روش تحقیق با نوع تحقیق
۳ – برداشت نارسا درباره مفهوم عملی کلمه روش
۴ – کاربرد نابجای روش
در قسمت روش تحقیق پایان نامه به این سوالات باید پاسخ داده شود
آیا محقق دیگری می تواند مو به مو تحقیق شما را تکرار کند؟
آیا محقق دیگری می تواند به درستی به مکان های نمونه گیری و سوابق و مدارک مستندسازی شده دسترسی پیدا کند و از آنها استفاده کند؟
آیا به میزان کافی اطلاعات درباره دستگاه ها و ابزارهای مورد استفاده ارائه شده است تا محققین دیگر بتوانند از دستگاه هایی با کارکردهای مشابه با این دستگاه ها به منظور تکرار آزمایشات شما استفاده کنند؟
چنانچه اطلاعات در حوزه اطلاعات عمومی قرار دارند، امکان دسترسی محققین دیگر به این اطلاعات وجود دارد؟
آیا این امکان وجود دارد که محقق دیگری از تحلیل های آزمایشگاهی مورد استفاده در پژوهش شما کپی برداری کند؟
آیا امکان تکرار تحلیلی های آماری انجام شده توسط شما وجود دارد؟
آیا محقق دیگری خواهد توانست به طور تقریبی از الگوریتم های کلیدی هر یک از نرم افزارهای کامپیوتری مورد استفاده در پژوهش شما نمونه برداری کند؟
بنابراین در قسمت روش تحقیق پایان نامه به موارد زیر اشاره میکنیم
اطلاعاتی که خواننده را متقاعد میکنند نتایج بدست آمده در پژوهش شما درست است.
اطلاعات ضروری برای محققین دیگر به منظور تکرار آزمایشات و پژوهش شما
شرحی از مواد بکارگرفته شده در پژوهش، رویه ها، و نظریات مورد استفاده در پژوهش.
شرح معادلات، محاسبات، تکنیک ها، فرایندها، ابزارها و وسایل، و نحوه تنظیمات دستگاه ها و ابزارها.
محدودیت های پژوهش، فرضیات، و دامنه روایی داده ها
شرح روش های تحلیل، از جمله اشاره به تمامی نرم افزارهای محاسباتی و آماری مورد استفاده.
اجزای روش شناسی پایان نامه ارشد
در ساختار یک پایان نامه روش شناسی تحقیق را میتوان شامل مجموعه ای از اجزای زیر دانست :
معرفی جامعه، سازمان، گروه و افرادی که پایان نامه درباره ی آن یا در آن صورت گرفته است.
نوع تحقیق بکار گرفته شده
فرایند ( گام ها و مرحله های) اجرایی پایان نامه
فن ها و ابزار های گرداوری داده ها
طرح نمونه گیری ( شیوه نمونه گیری و حجم آن)
آزمون های آماری و شیوه ها و ابزار های تجزیه و تحلیل داده ها